14/11/2014 19:53:17

Analiza e PDsë për buxhetin

Deputeti i PDsë Sherefedin Shehu analizon projektbuxhetin 2015 dhe konstanston se nga ky projekt përfitojnë vetëm qeveritarët

.




TIRANE - Analiza e buxheti 2015 tregon se, ndryshe nga deklarimet publike, qeveria po rrit taksat për luksin e saj. Buxheti shkon në 31.5% të PBB-së duke shënuar një rritje shpenzimesh me 3.2% të PBB-së kryesisht për qellime inproduktive mbasi investimet publike dhe shpenzime të tjera të rëndësishme ulen. Kështu barra e shtetit në ekonomi rritet me rreth 500 milionë dollarë ndërsa investimet publike ulen ndjeshëm ndaj viteve të mëparshme kur ivestohej 7% e PBB në një buxhet që ishte 28% të PBB-së ose 1⁄4 e tij.

Buxheti 2015 rëndon qytetarët dhe bizneset si edhe ul punësimin. Barra fiskale rritet me 160 milionë dollarë, 60% e shtesës së PBB konsumohet nga qeveria dhe investimet publike mbeten 67 miliardë lekë sa në 2014. Në terma reale ato ulen nga 4.8% në 4.5% të PBB, ndërsa investimet në infrastrukturë ulen rreth 3 miliardë lekë.

Në buxhetin 2015 qeveria ka braktisur shtresat ne nevojë. Ata jane të pambrojtur nga rritja e taksave, tarifave dhe çmimit të energjisë elektrike. Në vend të kompensimit financiar qeveria ul buxhetin e ndihmës ekonomike nga 21 në 19.9 miliardë lekë. Qytetarët do të hiqen nga skema e ndihmës ekonomike dhe rreziku i varfërise rritet.

Ky buxhet ul pagat dhe pensionet. Pagat mbeten në nivelin vitit 2013 dhe parashikohen 1.2 miliard lekë për të indeksuar pensionet. Por, ndonese inflacioni eshte rreth 2%, cmimet e ushqimeve dhe shërbimeve bazë janë rritur 6%-8% sipas tremujorëve. Keshtu paga reale eshte rreth 15% më e ulet dhe pensionet duhet te rriten te pakten tre herë më shume se sa parashikon në buxhet qeveria.

Buxheti 2015 rrit luksin për qeveritarët. Ndërsa investimet dhe pagat ulen, shpenzimet administrative dhe fondi i pagave rriten. Buxheti i kryeministrit rritet 30% dhe shpenzimet administrative 12%. Fondi i pagave rritet 30 milion dollarë për të paguar shtimin e 176 shërbëtorëve dhe propogandisteve për kryeministrin, 1100 policëve, 400 policë burgjesh, 1400 nëpunesve në Ministrinë e Punës dhe disa të tjerë. Ky luks është tallje me të perndjekurit, të cilëve ju ka bllokuar dëmshperblimet dhe me pronarët, për të cilët ka vetëm 1.4 miliardë lekë nga të cilat 1 miliardë lekë do të merren nga legalizimet.

Buxheti 2015, perkeqeson shërbimet publike, si arsimi dhe shëndetësia dhe ato te ofruara nga pushteti lokal. Ndersa premtoi rritje ne 5% të PBB dhe dyfishim të buxhetit të arsimit, ne 2015 ai ulet rreth 400 milione leke. Ndërkohë investimet në arsim ulen, dhe në arsimin universitar investohen vetëm 3 milionë euro.

Në shëndetësi rritja e moderuar nuk garanton asnjë objektiv apo standard të premtuar dhe investimet janë vetëm 1,8 miliardë lekë. E njëjta gjë do të ndodhë me ujin e pijshëm, kanalizimet, pastrimin, etj. të ofruara nga pushteti lokal, mbasi grantet nga buxheti i shtetit ulen 5-29% sipas njesive.

Me këtë buxhet, qeveria braktis mbështetjen për bujqesine dhe po pergatit falimentimin e fermereve. Pas rivendosjes se TVSh për inputet, u shpall programi qe mbeshtet kliente te qeverise dhe jo fermeret. Keshtu nga rreth 6000 fermerë, që kanë përfituar mesatarisht çdo vit, kete vit dhe ne vazhdim pritet të ketë rreth 200 përfitues tregëtare dhe jo fermerë. Ne 2015 trefishohen kontributet e fermereve per sigurime shoqërore dhe rrezikohet perfitmi i pensionit. Nga 23 dhe 30 mijë lekë qe paguajne sot sipas zonave, ne 2015 duhet të paguajnë 80 mije lekë në vit pavaresisht zones.

Së fundi ky buxhet është i pambrojtur dhe rrezikon stabilitetin e financave publike. Evazioni i lartë, të paktën 40%, e bën te dyshimte rritjen e te ardhurave dhe do rrise arbitraritetin e administrates tatimore. Rritja e borxhit publik me 150 miliard lekë është inproduktive mbasi u provua se detyrimet e prapambetura ishin vetëm 25 miliardë lekë. Kjo ka rritur 9 miliard lekë koston e borxhit në 2015 dhe presionin per rritje te metejshme.

Skontimi i eurobondit e ka rritur huamarjen e huaj në rreth 70 miliardë lekë dhe nderkohe qeveria duhet te leshoje deri 15 miliarde lekë garanci për blerjen e energjisë. Për të gjitha këto rreziqe qeveria ka rezervuar vetëm 5 miliard lekë dhe kjo mbrojtje e ulet rrezikon investimet dhe projektet e tjera te buxhetit 2015.

Sic shihet, buxheti 2015 garanton vetem luksin e qeverisë dhe mbështet natyrën policore dhe dhunuese të saj.

komunikatë për shtyp

Dërgo me email | Stampo artikullin