29/08/2014 12:21:01
Firmoset deklarata e Berlinit
2014-2018, katėr vite tė njė progresi. Prioritetet e bashkepunimit

BERLIN - Biem dakord se Konferenca e sotme do tė sigurojė njė kuadėr pėr njė periudhė 4 vjeēare, gjatė sė cilės ne do ti ēojmė mė tej pėrpjekjet tona pėr tė bėrė njė progres real nė procesin e redormave, zgjidhjen e ēėshtjeve kryesore dypalėshe dhe tė brendshme,
Kemi vendosur bashkėrisht qė tė takohemi nė tė njėtin format ēdo vit gjatė katėr viteve tė ardhshme nė mėnyrė qė tė zbatojmė axhendėn e miratuar nė takimin e sotėm dhe tė mbėshtesim kėtė synim nėpėrmjet projekteve tė tjera specifike. Kancelari Federal i Austrisė ėshtė ofruar tė mirėpresė Konferencėn e nė vijim nė vendin e tij nė vitin 2015. Ky vullnet do tė ofrojė njė mundėsi pėr tė matur rezultatet fillestare. Ne planifikojmė tė vazhdojmė punėn tonė nė ēėshtjet e njė rėndėsie tė madhe pėr tė ardhmen e Ballkanit Perėndimor mbi baza tė vazhdueshme nė konferencat e mėvonshme qė do tė mbahen deri nė vitin 2018.
Rruga drejt njė tė ardhme nė Europė
Vetėm pesėmbėdhjetė vite mė parė lajmet pėr rajonin dominoheshin nga pėr rajonin dominoheshin nga lufta, shpėrnguljet dhe shkatėrrimi. Tani ėshtė e dukshme se rajoni ka shėnuar arritje tė mėdha pėrsa i pėrket krijimit tė stabilitetit, krijimit tė marrėdhėnieve tė fqinjėsisė sė mirė, modernizimit tė qeverive, shoqėrisė dhe ekonomisė.
Politika e Bashkimit Europian pėr zgjerimin ka ruajtur njė rol kyē nė kėto arritje. Tė gjtiha vendet e Ballkanit Perėndimor besojnė fort se e ardhmja ėshtė nė BE.
Qeveria gjermane shpreh mbėshtetjen e saj pėr prespektivėn e integrimit europiant tė vendeve tė Ballkanit Perėndimor. Tė gjitha vendet Ballkanit Perėndimor do tė kenė mundėsinė tė hyjnė nė BE nėse plotėsojnė kushtet e anėtarėsimit. Gjermania njeh pėrgjegjėsinė e saj pėr njė tė ardhme tė paqtė, tė qėndrueshme dhe demokratike tė bazuar nė shtetin e sė drejtės dhe do tė vazhdojė tė mbėshtesė rajonin nė rrugėn e tij drejt kėsaj tė ardhme. Intėensifikimi i bashkėpunimit rajonal, duhet tė jetė themeli esencial i kėsaj rruge.
Tė gjithė pjesėmarrėsit nėnvizuan nevojėn e zgjidhjes ė ēėshtjeve tė rėndėsishme dyopalėshe sa mė shpejt tė jetė e mundur nė interesin e marrėdhėnieve tė fqinjėsisė sė mirė dhe rritjes sė stabilitetit nė rajon. Kryeministrat e Serbisė dhe Kosovės, ritheksuan vendosmėrinė e tyre pėr tė rigjalėruar procesin e normalizimit tė marrėdhėnieve. Mosėmarrėveshja pėr emrin mė mes Ish-Republikės Jugosllave tė Maqedonisė dhe Greqisė ėshtė njė nga dy ēėshtjet kryesore dypalėshe. Shtetet pjesėmarrėse ranė dakord qė kjo mosmarrėveshje duhet tė zgjidhet urgjentisht me vullnet pėr kompromis nga tė gjitha palėt. Nėse ėshtė ėshtė e mundur vendet duhet tė pėrdorin influencėn pozitive tė fqinjėve rajonalė pėr kapėrcimin e sfidave tė brednshme politike. Kjo vlen nė veēanti pėr rivitalizimin e procesit tė reformave nė Bosnjė-Hercegovinė.
Si rrjedhim vendet e Ballkanit Perėndimorė, theksojnė vullnetin e tyre pėr tė rritur bashkėpunimin me njėri-tjetrin. Organizatat rajonale si Kėshilli pėr Bashkėpunim Rajonal do tė luajė njė rol tė rėndėsishėm nė kėtė aspekt.
Bashkėpunimi rajonal, do tė shtrihet dhe nė nivelin e shoqėrisė civile. Nė kėtė kuadėr, shtetet pjesėmarrėse shprehin unanimisht dėshirėn e tyre pėr tė zgjeruar shkėmbimin ndėrshtetėror veēanėrisht mes tė rinjve.
Forcimi i mirėqeverisjes
Pėrrmirėsimi i qeverisjes mbetet njė sfidė e veēantė pėr demokracitė e reja tė Ballkanit Perėndimor.
Vendet pjesėmarrėse kanė rėnė dakord se masa tė mėtejshme duhet tė merren pėr tė zhdukur korrupsionin dhe krimin e organizuar. Vendet e Ballkanit Perėndimor theksojnė vullnetin e tyre pėr tė kryer reforma tė mėtejshme me qėllim pėr tė rritur besimin tek drejtėsia nė vendet e tyre pėr tė mbėshtetur dhe forcuar pavarėsinė e gjyqėsorit tė tyre dhe pėr tė punuar sė bashku mė intensivisht pėrtej kufijve nė struktura rajonale dhe dypalėshe.
Nė njė demokraci shumėpartiake, opozita duhet gjithashtu duhet tė jetė nė gjendje tė luajė rolin e saj nė kuadrin parlamentar dhe gjithashtu duhet tė jetė e gatshme tė marrė kėtė rol. Njė shoqėri civile politikisht aktive mund tė sigurojė mbėshtetje konstruktive nė forcimin e mėtejshėm tė komuniteteve demokratike nė vendet e Ballkanit Perėndimor duke i sjellė kėto shtete mė afėr BE-sė. Kushtet qė ēojnė drejt saj pėrfshijnė njė panoramė mediatike pluraliste, sindikata tė pavarura dhe njė ekonomi qė mund tė pėrmbushė rolin e saj si pjesė e komunitetit e ēliruar nga ndėryrjet politike. Gjermania mbetet e angazhuar nė forcimin e lirisė sė medias nė rajon. Pėr kėtė qėllim Ministria e Jashtme Federale(E Gjermanisė) do tė zhvillojė njė seminar pėr 12 gazetar tė shquar nga tė gjitha vendet e rajonit, si pjesė e programit kuadėr tė konferencės.
Rritja e begatisė nėpėrmjet rritjes sė qėndrueshme ekonomike
Rrritja e qėndrueshme ekonomike dhe si rrjedhim rritja e qėndrueshme e prosperitetit pėr tė mirėn e qytetarėve, do tė bėhet e mundur falė tregjeve tė hapura dhe investimeve tė huaja. Njė klimė pozitive pėr investimet ėshtė veēanėrisht e rėndsishme pėr aktivitetin e ndėrmarrjeve tė vogla dhe tė mesme. Besimi tek sistemi gjyqėsor dhe toleranca zero ndaj korrupsionit janė thelbėsore nė kėtė kontekst. Shtetet pjesėmarrėse synojnė tė pėrmirėsojnė bashkėpunimin mes agjencive investuese, si dhe komunikimin e tyre me Gjermaninė.
Tregtia dhe Investimet
Vendet e Ballkanit Perėndimor duhet tė forcojnė pėrpjekjet e tyrepėr tė zbutur deficitin e llogarive korente. Bizneset gjermane do tė mbėshtesė pėrmirėsimin e fuqisė sė eksportit nė rajon nėpėrmjet njė iniciative blerėse pėr Ballkanin Perėndimor nė 2015
Konkurrėenca duhet tė rritet mė tej nėpėrmjet rrjeteve rajonale. Nė kėtė kuadėr iniciativa e komunitetit tė biznesit gjerman pėr tė zhvilluar njė konferencė rajonale nė Mal tė Zi nė shtator 2014 nga Kėshilli i Bashkėpunimit Rajonal nė kėtė zonė do tė japė njė kontribut konkret.
Shtetet pjesėmarrėse ranė dakord se politika europiane pėr energjinė ėshtė e njė rėndėsie tė jashtezakonshme pėr vendet e Ballkanit Perėndimor. Bashkėpunimi rajonal nė kuadėr tė komunitetit tė energjisė pėr Europėn Juglindore ėshtė njė komponent i rėndėsishėm, veēanėrisht pėrsa i pėrket sigurisė energjitike, synimeve tė eficencės energjitike dhe mbrojtjes klimatike. Vendet e Ballkanit Perėndimor do tė vazhdojnė tė punojnė intensivisht pėr zhvillimin e komunitetit tė energjisė dhe zgjidhjen e problemeve gjatė zbatimit.
Shtetet pjesėmarrėse ndajnė mendimin se njė komunitet pėr transportin nė Ballkanin Perėndimor do tė jepte njė nxitje pozitive zhvillimit ekonomik, duke pėrmirėsuar lidhjet logjistike tė rajonit me tregjet europiane ku kėrkesa ėshtė e lartė. Kėshtu do tė jetė dhe pėrsa i pėrket zgjerimit tė infrastrukturės sė teknologjisė sė informacionit dhe komunikimit nė kushte tė besueshme.
Shtetet pjesėmarrėse besojnė se arsimimi akademik dhe profesional i mbėshtetur nė nevoja ėshtė thelbėsor pėr uljen e papunėsisė sė tė rinjve. Projektet e komunitetit gjerman tė biznesit pėr tė mbėshtetur arsimin profesional nė vendet e Ballkanit Perėndimor po japin njė ndihmesė nė kėtė drejtim.
Gjermania ėshtė e gatshme tė marrė masa tė mėtejshme nė kuadrin e programeve ekzistuese pėr bashkėpunimin ekonomim dhe zhvillimin me qėllim mbėshtetjen e vendeve tė rajonit nė pėrdorimin sa mė efektiv tė masave europiane pėr afrimin e atyre me BE-nė nėpėrmjet instrumentit tė asistencės sė paraaderimit IPA.
HermesNews - ©2014