Video

19/08/2014 07:38:32

''Jemi mė shumė se sėmundja. Jemi ata qė duam ne''

Intervistė me 17 vjeēaren Anila Hoxha. Autore e dy librave ''E drejta pėr tė jetuar'' dhe ''Fėmija Djall''. Mesazhi i shpresės pėr tė ardhmen; ''Nuk mund tė pėrkufizohet njė njeri nga njė emėr. Jemi me kompleks se kaq, jemi shumė tė tepėr se kaq''







HermesNews - Pasionin pėr shkrimit e ka patur gjithmonė. Ėshtė vetėm 17 vjeē. Nė momentin kur kuptoi se ēfarė donte tė bėhej, e kishte hedhur me kohė tė zezen mbi tė bardhė nė letėr. Ende sot i ka idetė e qarta pėr rrugėn qė ka zgjedhur. "Dua tė bėhem shkrimtare. Unė shkruaj libra", thotė nė njė intervistė pėr Hermesnews, Anila Hoxha.

Pastaj fillon e flet pėr veten dhe rrugėn si shkrimi iu bė shoku gazmor i ditėve me diell dhe qetėsues i neteve tė gjata plot ankth e dhimbje. Historitė e para pėrmblidheshin si ngjarje tė ditės sė pėrditshme dhe pėrjetime tė brendshme.

Tė gjitha kėto u projektuan pėr herė tė parė nė njė roman horrorr “The Demon Child” (Fėmija Djall), nė gjuhėn angleze. Libri flet pėr pushtimin qė i bėn Djalli njė fėmije dhe peripecitė qė kalon ai.

Njė histori e pėrjetuar nga Anila gjatė ditėve ku ajo bėnte betejėn me sėmundjen e kancerit. “Ishte njėlloj sikur diēka e ngjashme me kishte pushtuar trupin tim dhe mė pėrhapej gjithandej”, shprehet Anila, por libri i parė ishte vetėm maja e ajsbergut nė mesazhin qė ka pėr t’i thėnė botės.

“Mė kishin thėnė se mund tė kisha vetėm dy muaj jetė”, dhe tregon se gjatė netėve tė gjata dhe betėjės sė pėrditshme me kancerin, Anila kishte gjetur rrugėn e vet drejt lirisė dhe qetėsisė shpirtėrore.

Libra, shkrime, krijimtari nė pikturė.

“Shkrimi im mė jep liri", thotė Anila gjatė njė takimi qė bėmė nė njė ditė tė nxehtė vere. E kuptova se shkrimi ishte dhe njė forme mė tė cilėn ajo kundėshtonte mentalitetin e mbyllur shqiptar.

Ka shumė gjėra pėr t'i thėnė shoqėrisė. Ndjesi qė i la, emocione qė i pėrēoi. Izolimin qė i bėri dhe mungesa e sinqeritetit qė pati me tė nė komunikim.
Anila dhe prindėrit kaluan vite jashtė duke ndjekur kurat nė Romė e duke kaluar shumė peripeci qė nga burokracitė dhe fondet qė duhedhin pėr kurim (jo mė pak se 300 mijė Euro).

Anila ndėrkohė kishte gjetur mėnyrėn e saj tė tė bėrit. Shkruante dhe studionte gjuhėn italiane, sepse fliste me doktorėt dhe pėrkthente pėr prindėrit qė nuk flisnin italisht.

Ēdo ditė i hapej njė botė e re para tė cilėn kishte zgjedhur ta bėnte tė sajėn. "Sėmundja ishte njė pjesė krejt e vogėl e imja. Nė atė klinikė, kam njohur njerėz qė kishin pasione dhe ėndrra. Shumė gjėra tė ndryshme nga sėmundja", dhe prej aty, Anila nxjerr njė konkluzion jete. "Njerėzit janė shumė mė tepėr se sėmundja qė kanė." Atėherė pse trajtohen nė mėnyrė kaq sipėrfaqėsore ? Mbase kishte ardhur koha tė mbante njė qėndrim mė tė qartė ndaj kėsaj.

“Gjatė fėmijėrisė sime, jam munduar qė veē prindėrve, me tė cilėt ndaj tė njėjtat mendime t’u bėj rrugė dhe njerėzve tė tjerė por vjen njė moment, qė duhet t'i japėsh rėndėsi mendimeve dhe vetes tende. Unė kam rėndėsi, jam e fortė, koshiente pėr kėtė forcėn. E di se deri ku mund tė arrij", tregon.

Anila ndjek njė shkollė private nė Shkodėr (Scutari) dhesot rrethohet nga famija dhe shoqėria, ajo e vėrtėta jo ajo qė dikur i ktheu krahėt. Po ēfarė rėndėsie kishte kjo tek e fundit ? Dy vite mė parė ajo e kuptoi se mund tė humbistė gjithēka e prapė kishte gjetur qėtėsinė dhe forcėn pėr tė buzeqeshur ēdo mėngjes.

Fitorja ndaj kancerit ishte njė mundėsi e dytė qė iu dha. "Jam shumė e lumtur", dhe sytė i mbushen me lot. E ėma rri afėr tėrė kohėn dhe hera - herės gati qan. "Ideja se do t'i kthehem shkollės ėshtė njė ėndėrr e mrekullueshmė pėr mua", vijon Anila.

Adhuron Kadarėnė. "Darka e Gabuar", "E Penguara" jane librat e saj tė preferuar. "Kadare ka qenė njė ndėr ata shkrimtarė qė mė dha forcė kur kam patur nevojė", thotė. Sikur ta dinte, sa i rėndėsishėm kishte qenė pėr tė.
Gjatė muajve tė kemioterapisė shef dritėn e botimit, romani autobiografik "Il diritto di Vivere" (E Drejta pėr tė jetuar), me autore Anila Hoxha, nga shtėpia botuese “Sensibili Alle Foglie”.

Aty flet pėr ditėt e saj dhe me pacientėt e tjerė tė spitalit me tė cilėt mban kontakte dhe shifen pėr njė kafė hera - herės. Kujtime tė bukura lidhen me darkat e gatimeve tradicionale. Secili gatuante diēka nga vendi prej ku vinte. “Kėtė gjė bėja dhe unė”, Anila sillte menytė tradicionale nga Shqipėria nė garėn e guzhinave.

“Ditėn kur mbusha 16 vjeē, kishin pėrgatitur njė festė supergjigande. U ndjeva vėrtet mirė. Kishin ftuar shumė njerėz, tullumbace tė kuqe e tė bardha. Mė kishin vendosur njė kartė "B u o n C o m p l e a n e o" (Gėzuar Ditėlindjen) dhe nė mes njė tortė e mrekullueshmė”. Sa tė ngrėna e tė kėrcyera atė natė !

Gjatė asaj periudhe ajo kishte krijuar brenda vetes, idealin e njė femre tė fortė, njė shkrimtareje qė ėshtė e realizuar dhe e pavarur. Donte tė ishte si ajo dhe si i thonė anglezėt "to wish is to be" (tė duash do tė thotė tė jesh).

"Unė isha ky person qė kisha krijuar brenda vetes. Mund tė arrija gjithēka qė doja nė jetė. Nė fund tė fundit isha ideali qė unė kisha nė mendje. Unė isha ky person, por nuk e dija mė parė. Doli nė pah", thotė Anila. Pastaj njė ditė profesori plak hyri nė dhomė dhe i tha sė pas operacionit mund tė vazhdojė mė kemion. Anila kuptoi se kishtė arritur diēka tė madhe. Kishte fituar !

“Eshtė njė mrekulli, vetėm t'u telefonosh njerėzve qė t'i do”, thotė.

Libri "Il diritto di vivere" u botua me vetėm 50 kopie, por qė priten tė tjera tė dalin shumė shpejt, megjithatė Anila sot po bėn njė tjetėr betejė. Kėtė herė kundėr mentalititetit tė njerėzve. "Dua tė luftoj mentalitetin e njerėzve", thotė. "Ndoshta ka pėr tė qenė njė ditė e largėt kur shqiptarėt tė ndėrrojnė mėnyrė me tė cilėn shohin tė sėmurėt, por tė paktėn uroj tė ketė njerėz aq tė fortė sa tė mund tė vazhdojnė betėjat kundėr njė mentaliteti tė mbyllur siē ėshtė i joni. Unė nuk ndikohem nga njėrėzit. Ato mund tė thonė ēfarė tė duan e mund tė mė shofin gjithsesi. Kam kaluar njė betėje mė tė vėshtirė dhe besoj se mund t'a kaloj dhe kėtė”, thotė Anila. Ka fituar njė konkurs, “Il volo di pegaso”, njė libėr me tregime qė ėshtė shitur pėr bamirėsi. Ka marrė pjesė dhe nė njė konkurs pikture tė organizuar nga Bashkimi Europian. “Kisha hedhur nė bojė mesazhin e shpresės pėr tė ardhmen. Shpresėn e studentėve qė punojnė pėr tė arritur diēka mė tė mirė pėr ta dhe vendin nesėr. Kush e pa atė pikturė e kuptoi se ajo kutia me objektet e studimit ishte drita qė nuk duhej fikur kurrė”, thotė. "Nuk mund tė pėrkufizohet njė njeri nga njė emėr apo nga njė sėmundje. Jemi me kompleks se kaq, jemi shumė tė tepėr se kaq", thotė Anila. //HermesNews - ©2014//

Doriana Metollari