13/02/2014 16:59:46

Interviste me ambsadadorin izraelit David Cohen

Cohen flet për investimet izraelite në Shqipëri dhe anasjelltas, bashkëpunimin me Shqiperinë në organizatat ndërkombëtare veçanërisht në OKB, për Kosovën dhe po ashtu tema më e diskutuar në Ballkan, dmth Integrimin Europain, parë nga Izraeli dhe pikëpamja e tij

TIRANE - Zoti Ambasador, a mund te bejme nje prezantim te shkurter se si Izraeli i sheh mardheniet historike me shqiperine dhe Shqipetaret, duke u përqëndruar ne zhvillimet e tanishme?

Me lejoni ta filloje kete interviste duke theksuar kenaqesine e madhe qe me jep fakti qe Izraeli eshte ne qender te mediave ne Shqiperi dhe jo vetem. Si perfaqesues i qeverise se shtetit te Izraelit ne nje vend mik si Shqiperia, nuk eshte vetem nder dhe privilegj, por gjithashtu dhe nje detyre morale per te mundesuar ekspozimin e Shqiperise dhe historisë se saj, si dhe traditës se Shqiperise ne Izrael dhe te perpiqem disi te sjell Izarelin me faqen e tij te shndritëshme, zhvillimet dhe arritjet e tij ne shkence, ne shoqerinë shqiptare biznesin dhe zemrat e Shqiptareve.

Që nga momenti i pare i vendosjes së marrdhenieve diplomatike, perfaqesuesit zyrtar te Izraelit kane punuar shume per ta ekspozuar kete vend te mrekullueshem në Izraeli, nje vend historik e i lashte, me nje histori interesante, ne te cilën gjen ngjashmeri me historine tone Hebreje, nje vend me nje bukuri qe te le pa fryme, i pazbuluar akoma, nje vend me mundesi te shumta te biznesit, me njerëz punetorë dhe paqesorë. Me lejoni t’ju tregoje qe me rastin e dites nderkombetare te holokaustit, kanali I-rë i autoritetit te trasmetimit Izraelit trasmentoj janarin e kaluar nje dokumentar per shpetimin e hebrenjve ne Shqiperi gjate luftes se dyte boterore. Mund t’ju them se reagimi qe ne morem ne Izrael ishte mbreslenes, sepse hapi shume dritare Izraelite qe donin te dinin me shume per kete vend, rreth Kodit te nderit- Besës, dhe Historise se tij.

Sikurse e permenda me siper, dhe sikurse eshte publikuar ne libra dhe ne dokumentat e arkivave, prezenca e Hebernjve ne token e shqiponjave daton shekuj me heret. Mendoj se Shqiperia eshte nje nga te paktat vende ne te cilin Populli Hebre eshte vendosur dhe eshte bere njesh me vendasit, duke e pare veten aq Izraelitë sa dhe Shqiptarë, duke jetuar ne kete tolerance fetare, e veçantë ne bote, qe sjell sukses ne cdo gje qe ata bejne. Mirenjohja jone per popullin shqiptar eshte e madhe dhe gjithone do te kujtohet nder breza, si thote nje shprehje e vjeter: “Kush shpeton nje jete shpeton nje bote te tere” dhe per ne Shqiperia dhe Shqiptaret kane nje vend te vecante nderi.

Me jep kenaqesi fakti qe perfaqesoj shtetin e Izraelit dhe qe punoj per te thelluar marrdheniet tona te forta te cilat shpresoj do te forcohen me tej ne te ardhmen. Une perkrah idene e Kryeministrit te Shqiperise, Z. Edi Rama mbi ndertimin e nje muzeu nderfetar, i cili do te jete nje gur themeli per popullin shqiptar dhe tolerancen e tyre fetare, per vendet fqinje dhe pertej. Në atë muze do të ekspozohet dhe komuniteti shqiptaro hebrik dhe marrdheniet e tyre me shqiptare te tjerë, duke qendruar krenar midis pavioneve te tjera te ketij muzeu. Ne jemi te gatshem per te dhenë ndihmën tonë me ekspertizen dhe eksperiencen tone me te mirë kur do te kerkohet.


2) Cilat jane projektet konkrete ekonomike dhe kulturore te zhvilluara ne Shqiperi dhe te financuara nga Qeveria Izraelite?

Nga momenti i pare i vendosjes së mardhenieve diplomatike deri me tani, ekziston nje interes ne rritje i biznesit Izraelit per te zbuluar mundesi ne Shqiperi. Per kete qellim eshte nje deshire e forte midis dy qeverive per te siguruar qe mundesite te shnderohen ne projekte dhe vepra, dhe përfitimet do te jene te perbashketa. Izraeli, ashtu siç e dini dhe ju eshte nje vend me shume pak burime natyrore(pervec gazit, te zbuluar se fundmi ne brigjet e Mesdheut), keshtu që eshte perpjekur shumë te zhvilloje burimet e tij me te çmuara; fuqine njerezore. Kjo ka bere te mundur krijimin e industrise se teknologjisë te larte( e dyta më e madhe nga madhësia ne bote pas Silicon Valley), agrikulture, R& D qendrat e korporatave boterore te vendosura ne Izrael, Izraeli është vendi i pare ne bote per impjantet e destilimit te ujit, si dhe fusha te tjera të sipermarrjes, duke bere te mundur eksportin e “ te dish si” dhe këmbimin e përvojave me vendet e tjera.

Unë duhet të theksoj qe qeverite e Izraelit dhe Shqiperise në këto vite të marrëdhënieve diplomatike kanë vazhduar bashkëpunimin, i cili ka arritur të përfundojë marrëveshje dypalëshe në fushat: të tilla si për Promovimin dhe Mbrojtjen e Investimeve reciproke, bashkëpunimin në fushën e bujqësisë, të tregëtisë dhe Bashkëpunimit ekonomik, në fushën e Mjekësisë Veterinare, shërbimet ajrore; për bashkëpunim në fushën e kulturës, arsimit dhe shkencës, në fushën e Mbrojtjes se Bimëve. Unë konsideroj si hap te madh krijimin e forumeve dypalëshe të biznesit, shkëmbimin e delegacioneve të biznesit nga dy vendet, takime Biznes me Biznes te tyre, krijimin e Dhomës së Tregtisë Shqiperi Izrael, etj. Qeveria shqiptare është e interesuar në sjelljen e investimeve izraelite në Shqipëri, dhe vizitat e fundit në Izrael e Zëvendës Kryeministrit dhe disa ministrave ka përfunduar me përgatitjen e disa marrëveshjeve, përveç atyre ekzistuese.

Shqipëria sot ofron infrastrukturë, legjislacion të favorshëm dhe siguri. Njerëzit e biznesit izraelit po vijnë për të investuar në këtë treg. Ata janë të pranishëm në bujqësi, sektorin e energjisë, ndërtimit, në sistemin e kujdesit shëndetësor, transportit detar të anijeve, të gazit, kontrolli dhe monitorimit dixhitale dhe të telekomunikacionit. Unë kam besim se komuniteti i biznesit Shqipëri-Izrael do të shqyrtojë më shumë mundësi për bashkëpunim të ndërsjelltë dhe ne si Ambasadë sëbashku me Dhomen e Tregtisë Shqipëri-Izrael do të punojmë në mënyrë profesionale për të ndërtuar dhe për të siguruar një klimë tërheqëse biznesi për të dy palët qe do të çojë në rritjen më të madhe të marrdhenieve tona ekonomike.


3) Cilat janë mardheniet politike të Izraelit me Shqipërinë, bashkëpunimi i tyre në pikëpamjen dypalëshe dhe të organizatave ndërkombëtare?

Qeveria e Shtetit të Izraelit po ndjek zhvillimet në çështjen e Kosovës me interes të madh. Ne përshëndesim çdo hap pozitiv të bisedimeve midis Beogradit dhe Prishtinës, nën patronazhin e Bashkimit Europian, dhe ne besojmë në vullnetin e njerëzve dhe në përfitimet e përbashkëta për të dy palët, si dhe për të gjithë rajonin, jane marrë në konsideratë gjatë këtyre bisedimeve. Çdo hap pozitiv drejt një marrëveshjeje mes palëve do të jetë i mirëpritur.

Pozicioni i Shqipërisë në dënimin( mohimin) e Holokaustit, mbështetja e saj në OKB dhe institucionet ndërkombëtare, pikëpamja shqiptare për negociata të drejtpërdrejta mes Izraelit dhe Palestinës si e vetmja alternativë për zgjidhje politike dhe paqen në Lindjen e Mesme janë kontribute dhe promovim i besimit dhe miqësisë midis Izraelit dhe Shqipërisë . Të dy vendet janë anëtarë me të drejta të plota në disa organizata ndërkombëtare; më lejoni të përmend disa: të OKB-së, UNESCO-s, në Organizatën Boterore të Tregetise, etj. Forcimi i marrëdhënieve ekzistuese si në nivel dypalësh, dhe ne nivel shumepalesh është në interes të të dy vendeve, popujve dhe qeverive, dhe ne punojmë në drejtim të forcimit të mëtejshëm të tyre.


4) Rasti i Kosovës, si do të shihet ndryshe nga Israeli?

Qeveria e Shtetit të Izraelit po ndjek zhvillimet në çështjen e Kosovës me interes të madh. Ne përshëndesim çdo hap pozitiv të bisedimeve midis Beogradit dhe Prishtinës, nën patronazhin e Bashkimit Europian, dhe ne besojmë në vullnetin e njerëzve dhe në përfitimet e përbashkëta për të dy palët, si dhe për të gjithë rajonin, të cilat jane marrë në konsideratë gjatë këtyre bisedimeve. Çdo hap pozitiv drejt një marrëveshjeje mes palëve do të jetë i mirëpritur...


5 ) I nderuar Ambasador si është parë, si shihet Bashkimi Evropian që është qëllimi i gjithë shqiptarëve, nga Izraeli? Ne e dimë se ka organizata që sugjerojnë Izraelin si pjesë politike të Bashkimit Evropian ... a merret në konsideratë kjo nga vete Izraeli ?

Më lejoni të shpreh edhe një herë se vendi i Shqipërisë është në BE si anëtare me të drejta të plota , në mesin e shteteve të tjera anëtare . Unë shpresoj se së shpejti Shqipëria do të marrë lajmin për miratimin e kandidaturës së saj për t'u bashkuar me BE dhe hapja e dritës jeshile drejt një anëtarësim të plotë në të ardhmen . Rruga nuk është e lehtë , duhet të bëhen shumë reforma, por unë jam pozitiv dhe besoj se vendi i ri por i i lashtë do të qëndrojnë me krenari dhe me dinjitet në mes të anëtarëve të tjerë të familjes së Bashkimit Europian .

Izraeli gëzon marrëdhënie shumë pozitive me BE-në që nga vitet gjashtëdhjetë , kur ishte tregu i përbashkët me 6 vendet e para, dhe në qoftë se unë mund ta përmend, Bashkimi Eueopian-ka qenë burimi i parë importit në Izrael dhe i dyti pas SHBA- per eksportet izraelite . Unë jam i kënaqur duke përmendur se Izraeli eshte i vetmi shtet jo anëtar i BE-së që merr pjesë në programin Horizon 2020, i cili sjell dobi të madhe per BE-së dhe Izraelin , jo vetëm në R & D , por edhe financiarisht . Jo vetëm se Izraeli është i vetmi vend fqinj i BE-së qe mirëpret te ardhur nga çdo cep i botës, shumë prej tyre nga shtetet anëtare të Baskimit Europian ... në mënyrë që ju të shihni se lidhjet tona të veçanta me BE ekzistojnë dhe forcohen me kalimin e kohës , edhe kur ka mosmarrëveshje për çështje të caktuara , por miqte e mirë nuk duhet të bien dakord , ata janë të lirë të shprehin pikëpamjet e tyre, t’i diskutojnë ato dhe të përpiqen për të gjetur zgjidhje të cilat janë të pranueshme për ta.

Kjo ndodh edhe me BE-në dhe Izraelin . BE-ja është anëtar i Katërshes së Paqes në bisedimet e paqes midis Izraelit dhe Palestinezëve ( tre anëtarët e tjerë janë OKB-ja , SHBA dhe Rusia ), dhe Izraeli merr pjesë në shumë programe rajonale të BE-së , Erasmus + , Programi i Rinisë EuroMed , etj ... tani kjo na bën shumë te afert , dhe ashtu siç ka thënë kryeministri i shtetit të Izraelit , Ehud Olmert, " Ne jemi shumë afër Evropës , në pragun e saj ... " kryesisht për shkak të fakteve të përmendura më lart. //Intervista u dha për emisionin "Tete a Tete" në A1 Report// Na ndiqni dhe në Facebook dhe Twitter

Artur Nura

Dërgo me email | Stampo artikullin