12/12/2013 13:10:37

Rritje pagash dhe transparencë: kontroll pasurish të zyrtarëve publikë

Gent Ibrahimi flet për hartimin e strategjisë kombëtare kundër korrupsionit 2014 - 2017

TIRANË - Drejtori i Institutit të studimeve publike dhe ligjore, Gent Ibrahimi, në cilësinë e ekspertit të OSBE-së për hartimin e Strategjisë Kombëtare Kundër Korrupsionit 2014-2017, gjatë një intervistë, ndër të tjera theksoi se transparenca në veprimtarinë shtetërore, rritja graduale e pagave dhe deklarimi e kontrolli i pasurive, janë ndër instrumentet më të fortë për të parandaluar dhe evidentuar korrupsionin.

Si ekspert i përzgjedhur nga OSBE, sa praktik e shihni dokumentin e strategjisë antikorruspion, për të sjellë efekte të prekshme dhe në kohë ?

Është karakteristikë për çdo dokument strategjik që të jetë relativisht i përgjithshëm në gjuhë dhe në koncepte. Tipikisht strategjitë janë vendi i përshtatshëm për të trajtuar çështje të tilla të përgjithsme si objektivat strategjikë të një projekti (projekti anti korrupsion i qeverisë në rastin konkret) ose drejtimet kryesore në të cilat do të zhvillohet projekti dhe qasjet metodollogjike për arritjen e objektivave. Pikërisht këta elementë mund të dallohen edhe në draft strategjinë kundër korrupsionit që ka përgatitur qeveria shqiptare me ndihmën teknike të OSBE-së.

Sidoqoftë, ky tipar i strategjive nuk përbën problem për zbatimin praktik të tyre sepse orientimet strategjike të rreshtuara në strategji, në një fazë të dytë, zbërthehen në plane të detajuara pune me detyra konkrete, afate dhe tregues të realizimit. Ajo çka është e rëndësishme në këtë fazë është që strategjia t’a orientojë veprimin e mëvonshëm pikërisht në ato drejtime të cilat janë të rëndësishme dhe relevante për luftë reale kundër korrupsionit të tilla si transparenca në veprimtarinë shtetërore, saktësimi i procedurave administrative, kontrolli efektiv i deklaratave të pasurive dhe interesave, financimi i partive etj.

Në këtë kuptim draft strategjia e qeverisë shqiptare është e plotë dhe e mirëmenduar. Përvojat në përpjekjet e mëhershme kundër korrupsionit dhe perceptimi thellësisht negativ i publikut shqiptar për gjendjen e korrupsionit në vend kanë përcaktuar edhe përmbajtjen e kësaj strategjie. Me fjalë të tjera strategjia e orienton veprimin e qeverisë për të luftuar korrupsionin pikërisht në ato drejtime ku përvoja dhe perceptimi tregojnë se gjenden problemet më të mëdha.

Sipas Jush, në ç’mënyrë do të forcohet regjimi i deklarimit dhe kontrollit të pasurive të zyrtarëve publikë, një ndër pikat e parashikuara në këtë dokument ?

Forcimi i regjimit të deklarimit të pasurive është një nga drejtimet strategjike në të cilat strategjia anti korrupsion kërkon veprim të mëtejshëm. Nuk ka dyshim se deklarimi dhe kontrolli i pasurive është një ndër instrumentet më të fortë për të parandaluar dhe evidentuar korrupsionin. Pavarësisht se kjo veprimtari zhvillohet në Shqipëri prej disa vitesh, rezultatet e saj kanë qënë jo të kënaqshme.

Natyrisht që i takon ministrive të linjës dhe ILDKP-së të thonë në planin e veprimit që do të miratohet në zbatim të strategjisë se në ç’drejtime dhe mënyra konkrete do të forcohet regjimi i deklarimit të pasurive. Sidoqoftë, nisur nga përvojat e deritanishme, unë do të numëroja paraprakisht 2 drejtime kryesore: përmirësimin e bashkëpunimit të ILDKP-së me institucionet e tjera publike dhe private, dhe 2. Reduktimin e numrit të subjekteve që deklarojnë pasurinë në mënyrë që ILDKP të përqëndrohet dhe forcojë kontrollet mbi ata zyrtarë që janë realisht të ekspozuar ndaj riskut të korrupsionit.

Dokumenti është bazuar më së shumti në efektet e infrastrukturës elektronike si mjet nëpërmjet të cilit synohet parandalimi i korrupsionit. A e kemi ne një infrastrukturë që përballon këtë pritshmëri, apo duhet t’i papraprijmë me investime në këtë fushë ?

Infrastruktura elektronike e institucioneve shqiptare ekziston dhe është në përmirësim të vazhdueshëm. Përdorimi i faqeve të internetit të institucioneve publike për të servirur informacion të bollshëm dhe të rëndësishëm, për të vjelë ankesat nga publiku ose përfituesit e shërbimeve, për lëvrimin e shërbimeve do të garantojë më shumë transparencë dhe efiçiencë në punën e institucioneve publike dhe, për pasojë, do të ndikojë në kufizimin e korrupsionit.

Cila do të jetë asistencna e OSBE-së në zbatimin praktik të këtij dokumenti ?

Mendoj se asistenca e OSBE do të shtrihet edhe për formatimin e planit të veprimit që do të përgatitet nga qeveria në zbatim të kësaj strategjie dhe në trainimin e pikave lokale të strukturës anti korrupsion të emëruar tashmë nga qeveria.

Në dokumentin e prezantuar dy ditë më parë, nuk ka të përfshirë pika që parashikojnë luftën kundër korrupsionit, nëpërmjet rritjes së pagave dhe rritjes së nivelit të ekonomisë, si betejë konkrete kundër fenomenit.

Nuk ka dyshim se rritja graduale e pagave është një ndër instrumentet që kufizon prirjen për korrupsion. Sidoqoftë çështja e pagave është në një farë mënyrë e thjeshtë. Ajo që dua të them është se mundësia për rritjen e pagave është objektive dhe lidhet me performancën e ekonomisë dhe të sistemit fiskal. Në rast se këta tregues janë negativë (siç është në fakt rasti), do ishte e gënjeshtërt që qeveria të llogariste si objektiv strategjik rritjen e pagave në një kohë që mundësitë për këtë thjesht nuk ekzistojnë. Sidoqoftë në strategji ekziston objektivi strategjik i rritjes së integritetit të punonjësve të administratës shtetërore. Rritja e pagave është në fakt një faktor që ndikon tek integriteti. Kështu që qeveria i ka duart e lira që të veprojë në këtë drejtim (pra të rrisë paga) nqs performanca e ekonomisë kombëtare dhe e sistemit fiskal do ta lejojnë këtë. Na ndiqni dhe në Facebook dhe Twitter

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin