Video

10/09/2013 19:22:48

Shqiptarėt mė pak depresivė se vendet e tjera

Shqipėria bėn pjesė nė grupin e vendeve me njė pėrqindje tė ulėt vetėvrasjesh






TIRANĖ - Vetėvrasjet pėrbėjnė njė fenomen nė rritje kudo nė botė, ashtu dhe nė vendin tonė, ndėrkohė qė mund tė parandalohen. Krahasuar me vendet e tjera nė botė, sipas Organizatės Botėrore tė Shėndetėsisė, Shqipėria bėn pjesė nė grupin e vendeve me njė pėrqindje tė ulėt vetėvrasjesh, mė pak se 6,5 vetėvrasje pėr 100 000 banorė.

Por, pavarėsisht kėsaj, numri i vetėvrasjeve nė vend ka ardhur duke u rritur. “Ėshtė e nevojshme njė rritje e ndėrgjegjėsimit se vetėvrasja pėrbėn njė ndėr shkaktarėt kryesorė, por njėkohėsisht edhe tė parandalueshėm, tė vdekjes sė parakohėshme”, thonė specialistėt e shėndetit publik.

Sipas OBSH, ky fenomen ėshtė rritur me 60% nė mbarė botėn gjatė 45 viteve tė fundit. Rreth 3000 njerėz kryejnė vetėvrasje brenda njė dite nė mbarė botėn dhe pėr ēdo vetėvrasje tė kryer, rreth 20 tė tjerė mund tė tentojnė t’i japin fund jetės. Po sipas OBSH, ēdo vit, rreth 1 milion njerėz vdesin nga vetėvrasja.

Vetėvrasja ėshtė ndėr 3 shkaqet kryesore tė vdekjes pėr grupmoshėn 15-44 vjeē nė disa vende dhe shkaku i dytė i vdekjeve pėr grupmoshėn 10-24 vjeē.

Vetėvrasja ėshtė fenomen kompleks qė rezulton si pasojė e njė ndėrthurjeje tė njė sėrė faktorėsh, qofshin ata psikologjikė, social, biologjikė, kulturorė dhe mjedisor. Nė Europė, ērregullimet mendore (veēanėrisht depresioni dhe ērregullimi i pėrdorimit tė alkoolit) pėrbėjnė njė faktor riskues madhor pėr vetėvrasjen. Pėr kėtė arsye, identifikimi dhe trajtimi nė kohė i problemeve tė shėndetit mendor ka njė ndikim tepėr pozitiv edhe nė parandalimin e vetėvrasjeve.

Specialistėt kėshillojnė qė tė kontaktohet mjeku i familjes, apo specialistė tė tjerė tė shėndetėsisė si psikologu, apo psikiatri, pėr probleme tė shėndetit mendor. Data 10 shtator ėshtė pėrcaktuar si Dita Botėrore e Parandalimit tė Vetėvrasjeve. Qėllimi i kėsaj dite ėshtė rritja e ndėrgjegjėsimit nė mbarė botėn se vetėvrasja mund tė parandalohet. Na ndiqni dhe nė Facebook dhe Twitter

HermesNews - ©2013