22/03/2013 07:14:41

Kronikë mbi ekzistencën

nga Bujar Plloshtani

TIRANE - Jeta jonë pothuaj kalon nëpër një topth paradoksal, ku të gjithë ne kotemi pas saj. Edhe pse jeta jonë zhvillohet si pasojë e një vullneti për pushtet, ajo në të vërtetë mbetet në thelb një paraqitje që të çon drejt këtij topthi paradoksal. Me topth paradoksal nënkuptoj një veprim simbolik ku jeta e njeriut kalon përditë nga e zakonshmja deri te e madhërishmja dhe anasjelltas. Ndryshe, mund të kuptohet edhe si udhë për të cilën kalon në përditshmëri krijesa njerëzore. Në vazhdën e kësaj udhe njeriu mund të përjetojë çështje apo fenomene nga më të ndryshmet. Pikërisht, duke e ditur rrezikun që mund të mbartë ky topth paradoksal, njeriut i është dashur të gëzojë autoritetin e arsyes, pasi ai gjithmonë ka tendencë dhe vullnet për të qenë një "luftëtar" i vëmendshëm.

Ligji i natyrës e ka aftësuar njeriun të ketë guxim ndaj bindjeve të veta me synimin për të përfituar të mirën e tij. Pra, natyra i ka dhënë njeriut autoritetin e arsyes për të menduar dhe zgjedhur më të mirën e tij, madje vullnetin dhe ndërgjegjen si paraqitje për t'u vetëkontrolluar ndaj çdo ndikimi të jashtëm që mund të të sjell fajin dhe të keqen e vetvetes.
Jeta sipas paraqitjes reale duket gjithnjë e më qartë se ka një thelb negativ. Të gjitha detyrimet që dalin nga kjo ekzistencë mund të vijnë deri te pasoja e ndikimit të jashtëm, që mund të jetë e keqja e domosdoshme. Njeriu është i detyruar që të zbatojë urdhërat që dalin nga Providenca, Shteti dhe e Drejta Natyrore. Ekzistenca jonë është një topth paradoksal ku bindjet e llojit duelojnë në arenë të hapur pa përfunduar kurrë. Ndërsa njeriu është harku, triumfi vetë jeta.

E keqja dominon krahas të mirës. E keqja që ndodhet brenda kësaj ekzistence e ka prodhuar të drejtën si kundërvlerë të së keqes. Si pasojë e të keqes, e drejta ka zbritur për ta sanksionuar normën apo sjelljen.
Meqë jeta është transite, atëherë kushti ynë është ta përzgjedhim atë sipas bindjeve humane e njerëzore. Ta përdorim më logjikë autoritetin e arsyes, dhe të kemi kujdes ndaj instinkteve, të cilat mund të na shpien në humnerë të vërtetë. Jeta është më shumë një kronikë dinake që përhap egoizëm, sesa humanitet. Si kusht i vetëm i kësaj, jeta dhe njeriu mbeten dy paraqitje brenda një sfide të (pa)përgjegjshme në raport me veten.

Jashtë nocionit të së keqes nuk ekziston asnjë vullnet për ta zbrapsur përjetimin e një momenti real që në thelb mund të jetë i hidhur. Përmbi ne është e keqja, që është vetvetja. Ka ardhur "koha" e Mersos, ku sot dielli mund të të verbojë përgjithmonë. Ky absurditet i shpërfilljes në këtë kohë ngjan më tepër me shenjat e smirës, sesa vlerave humane e njerëzore. Sot është absurd të premtosh, të ngresh lart një kullë, absurd ta rrënosh! Kjo që po na ndodh është një dënim i shkruar, si kusht befasues.

Sidomos, edhe kritika ka humbur ndriçimin e duhur për t’i vërejtur mangësitë që burojnë nga e përditshmja. Padrejtësitë po rrjepin surrate njerëzish, dhe hipokrizia po i orienton drejt qëllimit të përfitimit vetjak. Drejtësia nuk është koherente me veprimet e jashtëligjshme të një grupi njerëzish që kanë forcë e pushtet, dhe, ndërkohë mban qëndrim të njëanshëm mbi interesin e atyre që e bëjnë drejtësinë të jetë mjet i padrejtë. Edhe njerëzillëku po na zvenitet ngado, ngase nuk mbizotëron një moral në shërbim të së mirës së përgjithshme. Pushteti shtetëror duket se është më shumë një qeverisje e interesit vetjak, sesa qeverisje drejt të mirës universale. Kjo kronikë mbi ekzistencën duket se është më shumë një dhembje e pakuptimtë, sesa një ftesë drejt paqes.


* Autori është poet dhe publicist. Ai shkruan ese të karakterit filozofik, politik dhe është njëkohësisht President i shoqatës Pushkin

HermesNews - ©2013

Dërgo me email | Stampo artikullin