Video

16/02/2013 12:06:02

Gjirokastėr, udhėtim nė arkeologji

Monumentet, arkeologjia dhe turizmi i Gjirokastrės






GJIROKASTĖR - Nė luginėn e bukur tė Dropullit, vetėm 15 kilometra larg Gjirokastrės, ndodhet siti arkeologjik i Hadrianopulit.

Arkeologu i njohur dhe njėherėsh pedagog nė universitetin e Gjirokastrės, Vladimir Qirjaqi, flet me pasion pėr vlerat dhe monumentet e kulturės sė Gjirokastrės, tė cilat janė sa tė vjetra aq edhe interesante nė llojin e ndėrtimit.

"Tashmė dihet nga tė gjithė se zona muzeale e Gjiokastrės ėshtė njė perlė, njė ansambėl madhėshtor arkitektonik, qė na i kanė dhuruar tė parėt tanė, tė cilėve duhet t'u jemi mirėnjohės", thotė Qirjaqi duke shtuar se, vlerat historike dhe kulturore tė kėsaj treve qė ka bėrė histori, nuk janė vetėm nė qytet, por edhe nė rrethinat e tij.

Duke filluar nga Libohova e Kryqit deri nė Odrie numėrohen mė shumė se 10 objekte “Monumet Kulture”, disa nga tė cilat pėr arkitekturėn dhe periudhėn e ndėrtimit nuk i gjen as nė Ballkan" thotė Qirjaqi, duke nėnvizuar se kisha e Labovės sė Kryqit ėshtė ndėrtuar 1500 vite mė parė nga perandori Justinian si shpėrblim dhe mirėnjohje pėr njė luftėtar trim tė ushtrisė sė tij nga Labova.

Qirjaqi pohon se kjo kishė ka tėrhequr turistė nga tė gjitha shtetet e botės edhe pse ndodhet nė mesin e malit “Bureto”, nė njė terren tepėr tė thyer.
Arkeologu Qirjaqi pėrmend dhe monumente tė tjera nė zonat rurale si; Teqenė e Melanit, kalanė e Libohovės, Sarajet e Myfit Beut, Varret pagane nė Libohovė, sitin e Antigonesė, kishėn e Saraqinishtės, Manastirn e Mingulit, Kalanė e Shėn Triadhės, kishėn e Odries etj dhe shumė objete tė tjera kulti, “Monumente Kulture”, tė gjitha kėto tė shtrira poshtė vargmalit Bureto- Lunxhėri- Odrie.

"Tė gjitha objektet nė Lunxhėri, qė gėzojnė kėtė status janė tė vizitueshme dhe nė gjendje tė mirė", thotė kryetari i komunės sė Lunxhėrisė, Ilia Kuro. Ai tregon se, pėr kalanė e Shėn Triadhės qė ėshtė e dėmtuar pėr shkak tė mungesės sė investimeve ėshtė pėrgatitur njė projekt restaurues, njė financim prej 40 mijė eurove.

Nė fshatin Dhoksat, ku gjenden tre shtėpi "Monumet Kulture tė Kategorisė sė Parė" dhe disa objekte tė tjera karakteristike, rruga qė lidh kėtė fshat me Gjirokastrėn ėshtė bėrė me parametra bashkėkohorė dhe turizmi familjarpo zhvillohet me ritme tepėr tė larta.

Sipas Kuros, turistė tė ndryshėm vizitojnė kėtė fshat provojnė gatimet karakteristike, blejnė edhe nga prodhimet blegtorale dhe largohen tė kėnaqur.

Pėr objektet dhe vlerėn e monumenteve tė kulturės nė periferi tė Gjirokastrės flet edhe konsulli italian i nderit nė Gjirokastėr, Teodor Bilushi, pėr tė cilin, vlera dhe historia e kėtyre objeteve kanė bėrė qė shumė turistė italianė tė jenė vizitorėt e preferuar tė tyre.

Ai flet pėr punėn dhe zbulimet nė sitin e Hadrianopulit tė bėrė nga ekipet e pėrbashkėta shqiptaro- italiane, nėn drejtimin e profesorit tė njohur italian, tė Universitetit tė Materacės, Robert Perna.

“Pofesor Perna dhe ekipi i tij ėshtė shumė lidhur me sitet arkeologjike nė jug tė vendit, veēanėrisht me sitin e Hadrianopulit, ku ata kanė kanė hedhur dritė mbi shumė objekte tė mbuluara nga pluhuri dhe balta e shekujve", nėvizon konsulli Bilushi.

Por nėse nė Hadrianopul, vetėm kėtė vit kanė qenė mbi 10 mijė turistė, sipas statistikave zyrtare nga drejtoria e Administrimit tė Parkut tė Antigonesė, nė kėtė sit edhe mė frekuentues, vetėm 10 kilometra larg Hadrianopulit, gjatė vitit tė kaluar numėrohen mbi 11 mijė tė tillė, shifėr kjo tepėr e lartė po tė krahasohet me 5 vjet mė parė.

Vetėm ditėn e djeshme, nė Atigone ishn si vizitorė pėrfaqėsues tė kompanisė gjermane 'Pfard dhe Reiter" . Pjesė e kėtij grupi turistik, presidenti i kėsaj kompanie, Wiggo Wehner, vlerėoi jo vetėm Antogonenė, por edhe tė gjitha objektet e Luginės sė Drinos.

Duke treguar pėr kompaninė e tij, si njė nga mė tė njohurat nė Gjermani pėr udhėtime me kuaj, ai premtoi se do tė sjellė turistė gjermanė pėr tė vizituar dhe kalėruar nė sitet mė tė rėndėsishme shqiptare.

Ndėrsa drejtori i Parkut tė Antigonesė, Ėngjėll Serjani tha se mbėrritja nė Antigone e kompanisė sė njohur gjermane nuk ėshtė rastėsi, por pjesė e strategjisė sė drejtuesve tė kėtij parku, pėr ofrimin e turistėve.

HermesNews - ©2013